در یک تعریف ساده ترید یعنی خرید و فروش داراییهای مالی مثل ارز دیجیتال و سهام برای کسب سود از نوسان قیمت. شغل تریدری هم فرآیندی است که در آن افراد داراییهای مالی مانند سهام، ارزهای دیجیتال، جفتارزها در فارکس یا کالاها را خرید و فروش میکنند تا از نوسانات قیمت سود به دست آورند.
ترید چیست و تریدر کیست؟
تریدر فردی است که این کار را به عنوان حرفه اصلی خود انجام داده و با تحلیل بازار، مدیریت ریسک در ترید، پیشبینی روندها و انتخاب زمان مناسب برای خرید یا فروش، به دنبال کسب درآمد از معاملات است. فعالیتی به نام ترید که به معنای خرید و فروش داراییهای مالی با هدف کسب سود از تغییرات قیمت است، میتواند در بازارهای مختلفی مانند بورس، فارکس یا ارزهای دیجیتال صورت گیرد. تریدر این معاملات را انجام میدهد و با استفاده از ابزارهایی مانند تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، تصمیمهایی برای خرید و فروش آنها میگیرد. تریدرها اغلب به دنبال فرصتهای کوتاهمدت یا بلندمدت بوده و ریسکهای بازار را با استفاده از مدیریت ریسک در ترید کنترل میکنند.
معنی تریدر چیست؟
تریدر (Trader) کلمهای است که واژه ترید (Trade) انگلیسی به معنای داد و ستد و تجارت گرفته شده و در حقیقت اسم فاعل آن است. به این معنی که تریدر از طریق خرید و فروش کسب درآمد میکند. این کلمه در معنای عام تمامی فعالیتهای تجاری در سطح خرد و کلان را در بر میگیرد؛ در دنیای ارزهای دیجیتال نیز بهطور خاص به افرادی اشاره دارد که به خرید و فروش داراییهای دیجیتال میپردازند. تریدر میتواند مستقل عمل کند یا بهعنوان تحلیلگر و معاملهگر در شرکتهای سرمایهگذاری و کارگزاریها مشغول به کار باشد.
تفاوت سرمایهگذار و تریدر
اصلیترین شباهت سرمایهگذاری و ترید، در هدف آنهاست؛ هر دو فعالیت با هدف کسب سود انجام میشود. تفاوتهای اصلی این دو در رویکرد و بازه زمانی آنهاست. سرمایهگذار معمولاً دارایی را برای مدت طولانی (ماهها یا حتی سالها) نگه میدارد و توجه خود را به رشد بلندمدت آن معطوف میکند و به عوامل بنیادی مثل ارزش ذاتی شرکت، پروژه یا اقتصاد یک کشور تکیه دارد.
اما درمقابل، توجه تریدر بیشتر به نوسانات کوتاهمدت است. یک تریدر تلاش میکند تا از تغییرات لحظهای یا روزانه بازار سود بگیرد و برای این کار از ابزارهایی مثل تحلیل تکنیکال، نمودارها و اندیکاتورها استفاده میکند.
به عبارت دیگر، سرمایهگذار به آینده نگاه می کند و به رشد پایدار توجه دارد؛ اما تریدر بر روی نوسانات سریع و فرصتهای کوتاهمدت متمرکز است. با اینکه هر دو مسیر میتوانند سودآور باشند، اما میزان ریسک، دانش موردنیاز و فشار روانی آنها متفاوت است.
انواع تریدر در بازارهای مالی
رویکرد تریدرها به بازار ارز دیجیتال متفاوت است و هر کدام ابزارهای و تکینکهای خاص خود را برای کسب سود بیشتر به کار میبرند. تریدرها بسته به سبک معاملاتی، بازه زمانی معاملات و استراتژیها عموما در سه دسته ترید اسکالپر، تریدر روزانه و تریدر نوسانی جای میگیرند.
تریدر اسکالپر
تریدرهای اسکالپر در دسته معاملهگرانی قرار میگیرند که در بازههای بسیار کوتاه و گاه چندثانیهای اقدام به معامله میکنند. یک Scalper به دنبال کسب سودهای جزئی و کم اما مکرر است. چنین تریدری به چند مهارت اساسی نیاز دارد؛ سرعت عمل، تمرکز بالا و توانایی کار با ابزارهای دقیق تحلیلی.
در اسکالپیینگ معمولاً از تحلیل تکنیکال و اندیکاتورهایی مانند میانگین متحرک یا RSI استفاده میشود تردیدرهایی که در این سبک کار میکنند، در بازارهایی با نقدینگی بالا مانند فارکس یا ارزهای دیجیتال فعال هستند. تعداد زیاد معاملات در اسکالپینگ، فشار روانی بالایی ایجاد میکند و برای همه افراد مناسب نیست.
ترید روزانه
سبک کار تریدر روزانه (Day Trader) در معامله ارز دیجیتال، به این ترتیب است که در طول یک روز معاملاتی، چندین خرید و فروش انجام میدهد اما هیچ معاملهای را به روز بعد منتقل نمیکند. این سبک پرطرفدار است چون ریسک گپ قیمتی شبانه را ندارد. مهارت اصلی مورد نیاز یک تریدر روزنانه، توانایی تحلیل سریع بازار و مدیریت ریسک کوتاهمدت است. تحلیل تکنیکال، اخبار روزانه و الگوهای قیمتی مهمترین تاثیر را در اتخاذ تصمیات برای معامله در این سبک ایفا میکنند.
تریدر نوسانی
بازه زمانی که یک تریدر نوسانی (Swing Trader) در آن فعالیت میکند، بین چند روز تا چند هفته متغیر است. در این سبک، معاملهگران سود خود را از حرکات بزرگتر بازار به دست میآورند و معمولا نیازی نمیبینند که مدت زمان طولانی به بررسی چارت بپردازند. در این نوع ترید ترکیب تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی اهمیت بالایی دارد. به این ترتیب که یک تریدر نوسانی از تحلیل تکنیکال برای شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب استفاده میکنند و به دنبال سود شاید کمتر ولی مطمئنتری است.
مهمترین مزیت این روش نسبت به اسکالپ یا ترید روزانه، فشار و استرس کمتری است که به فرد وارد میشود. در مقابل البته این ریسک را هم دارد که از اتفاقات ناگهانی یا اخبار تاثیر زیادی بگیرد و گهگاه ضررهای زیادی به بار آورد. اینجاست که مدیریت سرمایه و رعایت حد ضرر برای سوئینگ تریدرها اهمیت حیاتی پیدا میکند.
شغل تریدری در بازارهای مختلف
تریدری یک عنوان کلی است و این عنوان در بازارهای مختلف، به شکل مختلفی صورت میگیرد. بسته به اینکه تریدر در چه بازاری فعالیت کند، باید بر اساس مولفهها و البته استراتژیهای خاص همان بازار کار کند. سه بازار مهم برای شغل تریدری عبارتند از ارزهای دیجیتال، فارکس و بورس که در ادامه این مطلب به همه آنها میپردازیم.
شغل تریدر ارز دیجیتال
کسی که در بازار ارزهای دیجیتال ترید میکند، در حال تجربه کردن یکی از پرهیجانترین بازارهاست و در آن با نوسانات شدید قیمت و فرصتهای کسب سود و البته همزمان ریسکهای بالای از دست دادن سرمایه وجود دارد.
مزایای ترید ارز دیجیتال
مزایای ترید کردن در این بازار را میتوان در جدول زیر اینگونه شرح داد:
| مزیت | توضیحات تکمیلی |
| دسترسی ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته | هیچگونه تعطیلی در این بازار وجود ندارد و معاملات در هر لحظه در جریان است. |
| پتانسیل سود بالا | نوسانات شدید قیمتها همواره فرصتی برای کسب سود بالاست. |
| تنوع کوینها | امکان انتخاب داراییهای مختلف با پتانسیل رشد وجود دارد. |
| ورود با سرمایه کم | امکان ورود به این بازار حتی با سرمایه بسیار کم هم وجود دارد. تنوع کوینها در اینجا به نفع سرمایههای کوچک است. |
| هزینه کم | معمولا کارمزد معاملات در مقایسه با بازارهای سنتی پایینتر است. |
| نقدینگی بالا | امکان خرید و فروش سریع به دلیل حجم معاملات بالا در صرافیهای بزرگ وجود دارد. |
معایب ترید ارز دیجیتال
با اینکه مزیتهای متنوع این بازار باعث جذابیت ترید در آن میشود، اما نباید از معایب گاه خطرناک ترید هم غافل شد:
| معایب | توضیحات تکمیلی |
| نوسانات شدید | همانطور که نوسانات شدید این بازار میتواند به سود بالا بیانجامد، همانطور هم میتواند سرمایه تریدر را به باددهد. |
| نبود قانونگذاری شفاف | وجود نداشتن قوانین شفاف در رابطه با بازارهای ارز دیجیتال در بسیاری از کشورها باعث بالاتر رفتن ریسک ترید در این بازار میشود. |
| ریسکهای امنیتی | خطر هک صرافیها یا کیفپولها سرمایه را تهدید میکند. |
| پیچیدگی فنی | بدون آموزش و استراتژی، احتمال شکست بسیار زیاد است و داشتن دانش بلاکچین، والتها و امنیت سایبری از لازمههای این بازار است. |
| تاثیر اخبار، اتفاقات و شایعات | اخبار جهانی یا تصمیمات شرکتها میتواند بازار را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. |
عواملی که بر ترید ارز دیجیتال تأثیر میگذارند
بازار ارز دیجیتال اساسا بازار ناپایداری است و بالطبع این ناپایداری در ترید در ارز دیجیتال هم وجود دارد. مهمترین عواملی که روی این موضوع تاثیر میگذارند و باعث نوسانات شدید و تصمیمات احساسی میشوند، عبارتند از:
- اخبار و رویدادهای مرتبط با بلاکچین و پروژهها مثل بهروزرسانیهای تکنولوژیکی بلاکچین
- قوانین و سیاستهای کشورها در حوزه کریپتو و اتخاذ تصمیمات نظارتی
- میزان پذیرش عمومی ارزهای دیجیتال و نیز پذیرش ارزها توسط شرکتها
- رفتار نهنگها و انجام رفتارهایی مثل توییتهای افراد تأثیرگذار این حوزه
- حجم معاملات بزرگی که توسط نهنگها انجام میشود.
شغل تریدر فارکس
فارکس (Forex) را میتوان بزرگترین بازار مالی جهان در نظر گرفت که ارزهای کشورها در برابر یکدیگر در آن، معامله میشوند. میزان جابجایی ارزها به صورت روزانه در این بازار را ۶ تریلیونها دلار ارزیابی میکنند. تریدرهای این بازار از تغییرات نرخ ارز سود به دست میآورند و معمولاً از ابزارهایی مانند تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال برای پیشبینی روندها استفاده میکنند. تریدر بودن در بازار فارکس به دلیل نقدینگی بالا و امکان استفاده از اهرم (Leverage) جذاب است، اما ریسکهای خاص خود را نیز دارد.
مزایای ترید در فارکس
مزایای ترید در فارکس را میتوان به شکل زیر برشمرد:
- نقدشوندگی بسیار بالا
- امکان استفاده از اهرم (Leverage) برای افزایش حجم معاملات
- فعالیت ۵ روز هفته بهصورت ۲۴ ساعته
- شفافیت و دسترسی به اخبار اقتصادی جهانی
- امکان افزایش سود با سرمایه کم از طریق اهرم
- انتخاب گستردهای از جفتارزها برای معامله
- کارمزدهای کمتر در مقایسه با برخی بازارهای دیگر
معایب ترید در فارکس
این بازار معایب خود را نیز دارد؛ از جمله:
- ریسک بالای استفاده از اهرم
- نیاز به دانش عمیق اقتصادی و تحلیلی
- پیچیدگی بازار برای تازهکارها
- رقابت شدید با تریدرهای حرفهای و مؤسسات مالی
- نوسانات سریع و نیاز به تصمیمگیری فوری
شغل تریدر بورس
تریدری بورس یکی از قدیمیتری مشاغل مربوط به بازارهای مالی است و قدمتی چند قرنی دارد. تریدری که در بورس فعال است، در بازارهای سهام، اوراق بهادار یا کالاها داراییهایی مثل سهام شرکتها، اوراق بدهی یا قراردادهای آتی را معامله میکند. فعالیت در این بازار قواعد محکمتر و شفافتری نسبت به سایر بازارها دارد و تحت نظارت دولتهاست.
انواع بازار بورس
بازارهای بورس به دو دسته کلی تقسیم میشوند.
بورس کالا
بورس کالا به معامله کالاهای فیزیکی مانند طلا، نفت، محصولات کشاورزی یا فلزات اختصاص دارد. معاملات اغلب به صورت قراردادهای آتی یا نقدی انجام میشود و تریدرها از تغییرات قیمت این کالاها سود میبرند.
بورس اوراق بهادار
بورس اوراق بهادار شامل معامله سهام شرکتها، اوراق بدهی و ابزارهای مشتقه است. تریدرها در این بازار بر اساس ارزش شرکتها، گزارشهای مالی و روندهای بازار تصمیمگیری میکنند.
مزایای ترید در بازار بورس
در این بخش به مزایای مهم بازار بورس در قالب یک جدول اشاره میکنیم؛
| مزیت | توضیحات تکمیلی |
| قانونگذاری مشخص | فعالیت بازار بورس تحت نظارت رسمی صورت میگیرد. |
| نقدینگی مناسب | امکان خرید و فروش سریع سهام در بازارهای بزرگ وجود دارد. |
| شفافیت اطلاعاتی | در این بازار صورتهای مالی و اطلاعات شرکتها در دسترس سرمایهگذاران است. |
| فرصت رشد بلندمدت | میتوان روی رشد و بازدهی بالای برخی از سهامها در بلندمدت حساب کرد. |
| تنوع دارایی | میتوان سهام، اوراق بدهی و مشتقات را در این بازار معامله کرد. |
معایب ترید در بازار بورس
تمامی بازارهای مالی ریسکها و معایب خاص خود را دارند. بازار بورس و ترید کردن در ان هم از این قاعده مستثنی نیست؛
| معایب | توضیحات تکمیلی |
| ساعات محدود معاملات | بازار فقط در روزهای کاری و ساعات مشخص باز است. مانند ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر در بورس تهران |
| تأثیرپذیری از شرایط سیاسی و اقتصادی | رکود اقتصادی یا بحرانها میتواند ارزش سهام را کاهش دهد. |
| نقدشوندگی پایینتر نسبت به فارکس | فروش برخی داراییها در بورس زمانبر است. |
| محدودیتهای معاملاتی | وجود دامنه نوسان میتواند باعث کاهش سرعت معاملات شود. |
| ریسکهای سیاسی | میتواند بازار بورس معمولا تحت تاثیر تغییرات سیاسی قرار میگیرد. |
| نیاز به سرمایه اولیه | معاملات بزرگ و حتی متوسط نیاز به سرمایه اولیه قابل توجه دارد. |
ویژگیهای یک تریدر حرفهای
آنچه که یک تریدر را به سطح حرفهای میرساند، فقط توانایی وی در کسب سود نیست؛ بلکه توانایی وی در مدیریت بازار و کنترل ریسک است که با دانش، مهارت و نظم به دست میآید. چنین فردی باید روی تحلیلهای فاندامنتال و تکنیکال تسلط داشته باشد و در کنار آنها بتواند احساسات خود را نیز کنترل کند. یک تریدر حرفهای معمولاً بیش از ۸۰% معاملات خود را بر اساس برنامه و استراتژی پیش میبرد و از تصمیمگیریهای تصادفی اجتناب میکند. چنین تریدری انعطافپذیر نیز هست و میتواند استراتژیهای خود را با تغییرات بازار تطبیق دهد. تمام این موارد به این معناست که حرفهای شدن در ترید، نیازمند ویژگیهای خاصی است؛ مثل:
- مدیریت ریسک قوی
- صبر و ثبات
- توانایی تحلیل بازار
- کنترل احساسات
- یادگیری مداوم
- انعطافپذیری و تطبیق با شرایط بازار
- تحلیل شکستها
درآمد تریدرها
مثل تمامی شغلهای دیگر، تریدری نیز بازه گستردهای از درآمد را دارد؛ این درآمد بسته به تجربه، دانش، بازار انتخابی و استراتژی معاملاتی هر تریدر بسیار متغیر است. برخی از تازهکارها ممکن است در ماه تنها چند صد دلار سود کنند یا حتی زیان به بار بیاورند، در حالی که تریدرهای حرفهای و با تجربه میتوانند درآمد ماهانه قابلتوجهی از صدها تا هزاران دلار داشته باشند.
در سطح جهانی، تریدرهای حرفهای ممکن است سالانه بین ۵۰,۰۰۰ تا چند میلیون دلار درآمد داشته باشند؛البته بسته به عملکردشان. به عنوان مثال، تریدرهای روزانه در بازارهای فارکس یا بورس آمریکا به طور متوسط بین ۳۴,۰۰۰ تا ۹۶,۵۰۰ دلار در سال درآمد دارند. در اینجا باید به شرایط بازارهای مختلف نیز اشاره کرد؛ به این ترتیب که:
- در ارز دیجیتال، نوسانات بالای این بازار فرصت سود سریع فراهم را میکند اما ریسک بالایی هم دارد.
- بازار فارکس به دلیل استفاده از اهرم و نقدشوندگی بالا، میتواند درآمد بالقوه زیادی داشته باشد، ولی ریسک هم بالا است.
- درآمد در بورس با اینکه پایدارتر و کمریسکتر است، اما سود کوتاهمدت معمولاً از دو بازار دیگر کمتر است.
مشکلات شغل تریدری
شغل تریدری، با وجود جذابیتهای مالی، چالشها و مشکلات متعددی دارد که میتواند بر عملکرد و سلامت روانی تریدرها تأثیر بگذارد. تریدر بودن نیازمند تحمل فشارهای روانی و مالی است و موفقیت در آن به عوامل زیادی بستگی دارد. به هر ترتیب مهمترین چالشهایی که یک تریدر با آنها روبرو است، عبارتند از:
- فشار روانی بالا: نوسانات بازار میتواند استرس و اضطراب زیادی ایجاد کند.
- ریسک مالی: بدون مدیریت ریسک، امکان از دست دادن سرمایه زیاد است.
- رقابت شدید: تریدرها با بازار و سایر معاملهگران حرفهای رقابت میکنند.
- زمانبر بودن یادگیری: یادگیری تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و مهارتهای روانشناسی معامله نیازمند زمان و تمرین زیاد است.
- انزوای اجتماعی: بسیاری از تریدرها بهصورت مستقل کار میکنند و گاهی حمایت و همکاری کافی ندارند.
- عدم تضمین درآمد: برخلاف مشاغل سنتی، تریدری درآمد ثابت ندارد و ممکن است ماهها بدون سود باشد.
- خستگی ذهنی: نیاز به تمرکز مداوم و تحلیل دادهها میتواند باعث خستگی یا فرسودگی شود.
مهارتهای تریدر
برای اینکه تریدری موفق باشد، به ترکیبی از مهارتهای فنی، تحلیلی و شخصیتی نیاز دارد تا بتواند در بازارهای مالی پویا و پرریسک عملکرد قابل قبولی داشته باشد. این مهارتها نه تنها به تصمیمگیری بهتر کمک میکنند، بلکه به مدیریت ریسک و حفظ ثبات روانی در برابر نوسانات بازار نیز یاری میرسانند. در ادامه، مهارتهای کلیدی یک تریدر بررسی میشود.
مهارتهای تحلیل بازار
ابتداییترین مهارتی که یک تریدر نیاز دارد، مهارتهای مربوط به تحلیل بازار است.
تحلیل بنیادی
تحلیل بنیادی (فاندامنتال) روی بررسی عوامل اقتصادی، مالی و کلان متمرکز است. تریدرها از گزارشهای مالی شرکتها، شاخصهای اقتصادی مانند نرخ بهره، تولید ناخالص داخلی و اخبار جهانی برای پیشبینی روندهای بازار استفاده میکنند. این یک مهارت اساسی است؛ بهویژه در بازار بورس و برای تصمیمگیریهای بلندمدت.
تحلیل تکنیکال
اساس تحلیل تکنیکال بر مطالعه نمودارهای قیمتی و الگوهای بازار است. تریدرها ابزارهایی مانند خطوط روند، سطوح حمایت و مقاومت و اندیکاتورها را برای شناسایی فرصتهای معاملاتی به کار میبرند. چنین مهارتهایی برای معاملات کوتاهمدت و میانمدت در بازارهایی مانند فارکس و ارزهای دیجیتال ضروری است. به عبارت دیگر یک تریدر در قدم اساسی اول باید بداند که تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل کندلهای قیمتی
کندلهای قیمتی (Candlestick Patterns) برای نشان دادن رفتار قیمت در یک بازه زمانی مشخص کاربرد دارند. الگوهایی مانند دوجی، همر یا انگالفینگ به تریدرها کمک میکنند تا نقاط بازگشت یا ادامه روند را شناسایی کنند.
پرایس اکشن
پرایس اکشن (Price Action) روشی است که بر حرکت خام قیمتها بدون استفاده از اندیکاتورها تمرکز دارد. تریدرها با تحلیل سطوح کلیدی قیمت، رفتار بازار را پیشبینی میکنند. بسیاری از تریدرهای حرفهای از این روش استفاده میکنند.
اندیکاتورها
اندیکاتورهای تکنیکال مانند MACD، RSI و میانگین متحرک (Moving Average) ابزارهایی هستند که روندها، قدرت بازار و نقاط ورود/خروج را نشان میدهند. تسلط بر این ابزارها برای تریدرها حیاتی است.
مهارت پیشبینی قیمت
پیشبینی قیمت بر اساس دادههای تاریخی، روندهای بازار و عوامل خارجی انجام میشود. تریدرها باید بتوانند با ترکیب تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، احتمال حرکت قیمتها را ارزیابی کنند.
بازار اسپات
بازار اسپات (Spot Market) به معاملاتی اشاره دارد که خرید و فروش داراییها به صورت فوری و با قیمت فعلی انجام میشود. این نوع معاملات در ارزهای دیجیتال و فارکس رایج است.
مهارتهای شخصیتی
یک تریدر علاوه بر مهارتهای فنی و دانش تکنیکی، به مهارتهای شخصیتی خاصی نیز برای موفقیت در ترید نیاز دارد.
صبر
صبر برای منتظر ماندن برای فرصتهای معاملاتی مناسب و اجتناب از تصمیمگیریهای عجولانه ضروری است. موفقیت در ترید نیازمند صبر است؛ نه تنها در انتظار فرصت مناسب ورود، بلکه در مدیریت معاملات باز.
قاطعیت و پایبندی به استراتژی
تریدر باید به استراتژی معاملاتی خود پایبند باشد و با قاطعیت تصمیمات منطقی بگیرد، حتی در شرایط پرنوسان.
تمرکز و کنترل احساسات
کنترل احساساتی مانند ترس و طمع برای جلوگیری از معاملات احساسی و زیانبار حیاتی است.
واقعگرایی و تطبیقپذیری
تریدرها باید واقعیتهای بازار را بپذیرند و در صورت نیاز استراتژیهای خود را با شرایط جدید تطبیق دهند. یک تریدر حرفهای باید این نکته را در ذهن داشته باشد که بازار همیشه سودآور نیست و باید با واقعیتهای بازار کنار بیاید.
مسئولیتپذیری
پذیرش مسئولیت اشتباهات و یادگیری از آنها به بهبود عملکرد کمک میکند.
خصوصیات شغلی تریدر
شغل تریدری مانند هر حرفهی تخصصی دیگر، ویژگیهای خاص خود را دارد. این خصوصیات هم شامل مهارتهای فنی و تحلیلی میشوند و هم مهارتهای رفتاری و ذهنی. این خصوصیات فراتر از دانش فنی هستند و به تواناییهای عملی و رقابتی در بازارهای مالی مربوط میشوند. تریدرها باید بتوانند با تکیه بر مهارتهای خاص و ایجاد مزیت رقابتی، در محیط پویا و چالشبرانگیز بازار موفق شوند.
مهارت تحلیل بازار
تشخیص روندها، سطوح حمایت و مقاومت، و نقاط ورود و خروج را در بازار از مهمترین مهارتهای مورد نیاز هر تریدری است. یک تریدر باید بتواند دادههای بازار را بهسرعت تحلیل کرده و منطقیترین تصمیم را بگیرد. این مورد شامل استفاده از تحلیل تکنیکال برای شناسایی الگوها و روندها، و تحلیل فاندامنتال برای درک عوامل اقتصادی و اخبار تأثیرگذار است. توانایی تحلیل دقیق، کلید شناسایی فرصتهای سودآور و کاهش ریسک است.
مهارت تحقیق در بازار
بازارهای مالی دائما در حال تغییر هستند. یک تریدر موفق به طور مداوم باید بازار را مورد تحقیق و بررسی قرار دهد. این بررسی شامل مطالعه اخبار، گزارشهای مالی، تغییرات مقرراتی و روندهای تکنولوژیکی است. برای مثال، در ارزهای دیجیتال، آگاهی از بهروزرسانیهای بلاکچین یا پذیرش یک ارز توسط شرکتها میتواند تأثیر زیادی بر تصمیمگیری داشته باشد.
داشتن مزیت رقابتی
یک تریدر حرفهای همواره باید به دنبال مزیت رقابتی باشد؛ به معنای دیگر باید به دنبال چیزی باشد که او را از بقیه متمایز کند. این مزیت میتواند تسلط بر یک استراتژی خاص، درک عمیق از یک بازار (مثل کریپتو یا فارکس) یا حتی مهارت در تحلیل روانشناسی بازار باشد. داشتن این ویژگی و مزیتی به تریدر کمک میکند تا در بازارهای شلوغ و رقابتی موفقتر عمل کند.
کریپتو تریدر
اگر فردی که در بازارهای کریپتو فعال است و داراییهایی مانند بیتکوین، اتریوم یا آلتکوینها را معامله میکند، اصطلاحا کریپتو تریدر نامیده میشود. این نوع ترید به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد بازار کریپتو، مانند نوسانات بالا و فعالیت ۲۴ ساعته، هم فرصتهای بزرگی در خود دارد و در مقابل هم چالشهای منحصربفردی هم ایجاد میکند. کریپتو تریدر ابزارهایی مانند تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال و اخبار بازار برای تصمیمگیری به کار میبرد.
مفهوم ترید در ارز دیجیتال
برخلاف سرمایهگذاری بلندمدت، در تریدارز دیجیتال تمرکز روی حرکات کوتاهمدت بازار است. در این بازار خرید و فروش رمزارزها مانند بیتکوین، اتریوم یا سایر توکنها با هدف کسب سود از تغییر قیمت آنها انجام میشود. تریدرهای کریپتو معمولاً از ابزارهایی مثل تحلیل تکنیکال، پرایس اکشن و اخبار بازار برای تصمیمگیری استفاده میکنند.
این معاملات میتوانند در صرافیهای متمرکز مانند بایننس یا غیرمتمرکز مانند یونیسواپ انجام شوند. استراتژیهای مثل اسکالپینگ، ترید روزانه یا نوسانی هم مورد استفاده تریدرها هستند. همچنین تریدرها باید با مفاهیمی مانند کیفپولهای دیجیتال، کارمزد تراکنشها و امنیت سایبری آشنا باشند.
چگونه کریپتو تریدر شویم
تبدیل شدن به یک کریپتو تریدر، یک فرآیند چندمرحلهای است که در همه آنها اصل یادگیری اهمیت دارد. برای رسیدن به این هدف نباید از سوالات پر جزئیاتی مثل ترید بیت کوین چیست شروع کرد؛ بلکه شروع آن از قدمهای کوچکتر و اساسیتری است. به هر ترتیب برای تبدیل شدن به یک کریپتو تریدر موفق، مراحل زیر اهمیت زیادی دارد:
- یادگیری اصول بازار ارز دیجیتال: شناخت بلاکچین، پروژهها و نحوه عملکرد رمزارزها.
- آشنایی با صرافیها: انتخاب صرافی معتبر برای معاملات و آشنایی با نحوه کار آن.
- یادگیری تحلیل تکنیکال و بنیادی: شناخت الگوها، اندیکاتورها و بررسی وضعیت پروژهها.
- تمرین در حساب دمو: آزمایش استراتژیها بدون ریسک واقعی.
- تعیین استراتژی معاملاتی: انتخاب سبک مناسب (روزانه، نوسانی یا بلندمدت) و پایبندی به آن.
- مدیریت ریسک: تعیین حد ضرر و رعایت اندازه پوزیشن در هر معامله.
- مدیریت سرمایه: شروع با سرمایه کم و تعیین حد ضرر.
- بهروزرسانی مستمر: دنبال کردن اخبار و روندهای بازار کریپتو.
انواع کریپتو تریدر
تقسیمبندی کریپتو تریدرها بر اساس سبک معاملاتی است که به کار میبرند و به شرح زیر هستند؛
- اسکالپر: معاملات کوتاهمدت با سودهای کوچک.
- تریدر روزانه: معاملات در یک روز بدون نگهداری پوزیشن در شب.
- تریدر نوسانی: نگهداری معاملات برای چند روز تا چند هفته.
- هولدر: نگهداری بلندمدت ارزها با هدف رشد ارزش در آینده.
انواع تریدر بر اساس پلتفرم
دستهبندی تریدرها در بازار ارزهای دیجیتال معمولا بر اساس نوع پلتفرم معاملاتی که استفاده میکنند، صورت میگیرد. هر پلتفرم مختصات خاص خود در استراتژیها، کارمزدها و تجربه معاملاتی دارد. انواع اصلی پلتفرم برای ترید کریپتو، صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز هستند که هر کدام ویژگیها و چالشهای خاص خود را دارند.
ترید در صرافیهای متمرکز
پلتفرمهایی که توسط یک نهاد مرکزی مدیریت میشوند، اصططلاحا صرافیهای متمرکز (Centralized Exchanges) نامیده میشوند؛ مانند بایننس، کوینبیس و کراکن. چنین صرافیهایی معمولا رابط کاربری ساده، نقدینگی بالا و ابزارهای پیشرفتهای مانند نمودارهای تحلیل تکنیکال ارائه میدهند. هر تریدری برای استفاده از این پلتفرمها باید حساب کاربری ایجاد کند، احراز هویت انجام دهد و داراییهای خود را به کیفپول صرافی منتقل کند.
نحوه معاملات در صرافیهای داخلی
صرافیهایی که در ایران فعال هستند، تا حدودی سازوکاری شبیه به انواع خارجی خود را دارند و البته در مواردی هم متفاوت عمل میکنند. صرافیهای داخلی امکان معامله با ریال را فراهم میکنند و معمولاً از جفتارزهای پرطرفدار مانند بیتکوین/تومان یا اتریوم/تومان پشتیبانی میکنند. در این پلتفرمهای داخلی کاربران با احراز هویت و اتصال کارت بانکی خود، میتوانند به ویژگیهای صرافی دسترسی داشته باشند و برداشت رمزارزها به کیف پول شخصی نیز امکانپذیر است. صرافیهای داخلی برای کاربران تازهکار مناسبتر هستند، چون محیط کاربری سادهتری دارند و از پشتیبانی فارسی برخوردارند. با اینکه ممکن است کارمزدهای این صرافیهابالاتر از صرافیهای جهانی باشد، اما دسترسی آسانتری برای کاربران ایرانی دارند.
ترید در صرافیهای غیرمتمرکز
صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) مانند یونیسواپ، پنکیکسواپ و سوشیسواپ، برخلاف انواع متمرکز عمل کرده و سازوکار آنها بدون واسطه مرکزی است. در این صرافیها معاملات به طور مستقیم از طریق قراردادهای هوشمند روی بلاکچین صورت میگیرد. صرافی غیرمتمرکز حریم خصوصی بیشتری دارد، اما در مقابل ممکن است نقدینگی کمتر و کارمزدهای گس فی (Gas Fees) بالاتری داشته باشد. کار با این صرافیها برای تریدرهای تازهکار کمی پیچیده خواهد بود. چون که باید کیفپول دیجیتال (مانند متامسک) را به این صرافیها متصل کنند و با مفاهیم بلاکچین نیز آشنایی بیشتری داشته باشند.
انواع ترید بر اساس بازه زمانی
تریدرها در بازارهای مالی، مثل ارزهای دیجیتال، بر اساس بازه زمانی معاملات خود نیز به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. این بازههای زمانی تعیینکننده استراتژی، میزان ریسک و سبک معاملاتی هستند. هر تریدر بسته به روحیه، میزان سرمایه و زمان در دسترس، سبک خاصی را انتخاب میکند.
تریدر اسکالپ
سرعت عمل مهمترین ویژگی یک تریدر اسکالپ (Scalp Trader) است. این تریدرها در بازههای بسیار کوتاه از چند ثانیه تا چند دقیقه معاملات خود را انجام میدهند و هدفشان کسب سودهای کوچک اما متعدد در طول روز است. این روش نیاز به تمرکز بالا، سرعت تصمیمگیری سریع و دسترسی به ابزارهای تحلیلی دقیق دارد. اسکالپینگ مناسب کسانی است که تحمل ریسک بالا و توان ذهنی مدیریت معاملات زیاد را دارند. اغلب اسکالپرها در بازارهایی با نقدینگی بالا مانند فارکس یا کریپتو فعالیت هستند و از اندیکاتورهایی مانند RSI یا Bollinger Bands استفاده میکنند.
دی تریدر
سبک معانلاتی دی تریدرها (Day Traders) به این ترتیب است که تمام معاملات خود را در یک روز معاملاتی انجام داده و قبل از پایان روز، هیچ پوزیشنی را باز نمیگذارند. ویژگیهای اصلی که یک دی تریدر باید داشته باشد، توانایی تحلیل سریع و دقیق حرکات قیمتی و اخبار روز است. این سبک بین اسکالپینگ و معاملات بلندمدت تعادل برقرار میکند.
سوئینگ تریدر
تمرکز سوئینگ تریدرها (Swing Traders) روی روندهای میانمدت بازار است. این دسته از تریدرها معاملات خود را برای چند روز تا چند هفته نگه میدارند و از الگوهای قیمتی مانند شکستها یا بازگشتها و ابزارهای تحلیل تکنیکال و ترکیب آن با تحلیل فاندامنتال برای شناسایی نقاط ورود و خروج استفاده میکنند. این سبک نیاز به نظارت کمتری نسبت به اسکالپینگ یا دی تریدینگ دارد، اما همچنان داشتن درک عمیقی از بازار باید ویژگیهای اصلی سوئینگ تریدر است.
ترید بر اساس رویدادهای رمزارزی
زمانی که تریدرها معاملات خود را بر اساس تحلیلهای خود از اخبار، رویدادها و تحولات مرتبط با بازار ارزهای دیجیتال انجام میدهند، به این معناست که استراتژی ترید خود را بر اساس رویدادهای رمزارزی (Event-Based Trading) تدوین کردهاند. این رویدادها میتوانند شامل بهروزرسانیهای بلاکچین، پذیرش ارزها توسط شرکتهای بزرگ، تغییرات مقرراتی یا حتی توییتهای افراد تأثیرگذار باشند. در این سبک از ترید، تریدر باید دائما در جریان اخبار لحظهای باشد و درک تحلیل فاندامنتال و توانایی واکنش سریع به تغییرات را نیز داشته باشد. البته این استراتژی ریسک بالایی دارد؛ چرا که اخبار غیرمنتظره میتوانند بازار را به سمت مخالف پیشبینی ببرند. در ادامه نمونههایی که ترید بر اساس رویدادهای رمزارزی بر آنها متکی است، فهرست شدهاند:
- هاوینگ بیتکوین (Bitcoin Halving)
- لیست شدن توکن در صرافیهای بزرگ
- بهروزرسانیهای فنی (مانند Merge اتریوم)
- اخبار نظارتی یا سیاسی
ربات تریدر
ربات تریدر (Trading Bot) نرمافزاری است که به صورت خودکار و به جای انسان، معاملات را در بازارهای مالی مانند ارزهای دیجیتال، فارکس یا بورس انجام میدهد. تصمیمات و عملکرد این رباتها بر اساس الگوریتمها و استراتژیهای از پیش تعریفشده است و توانایی نظارت ۲۴ ساعته بر بازار را دارند. دادههای بازار، تحلیل تکنیکال و اندیکاتورها مبنای تصمیمگیری رباتهاست و میتوانند خرید، فروش یا مدیریت ریسک را به طور خودکار انجام دهند.
مزایای استفاده از رباتها:
- شامل سرعت بالا
- صرفهجویی در زمان
- حذف احساسات انسانی
- امکان بکتستینگ استراتژیها
معایب استفاده از رباتها:
- ریسکهای فنی (مانند باگها)
- نیاز به تنظیم دقیق
- نیاز به نظارت مداوم
- ناتوانی در واکنش به اخبار غیرمنتظره
- احتمال هک یا دسترسی غیرمجاز در صرافیها
تریدر اوراق بهادار
فعالیت تریدر اوراق بهادار در بازار بورس اوراق بهادار است و مواردی مثل سهام، اوراق بدهی، گواهی سپرده کالایی و ابزارهای مشتقه را معامله میکند. چنین تریدی معمولاً تحت نظارت نهادهای قانونی مانند سازمان بورس انجام میشود و تمرکز آن بر تحلیل ارزش داراییها و روندهای بازار است؛ موضوعی که در مورد تریدرهای کریپتو صدق نمیکند.
تریدر سهام
تمرکز تریدر سهام، روی خرید و فروش سهمهای شرکتهای بورسی است و با تحلیل وضعیت بنیادی شرکت (مانند سودآوری و طرحهای توسعه) و همچنین تحلیل تکنیکال (الگوهای قیمتی و حجم معاملات)، تصمیم میگیرد چه زمانی برای خرید یا فروش یک سهم اقدام کند. این تریدر گزارشهای مالی شرکتها، اخبار اقتصادی و روندهای صنعت را تحلیل میکند و اغلب در بازارهایی مانند بورس تهران (نمونه داخلی) یا NYSE (نمونه خارجی) فعال است.
تریدر اوراق بدهی
تریدر اوراق بدهی (Bond Trader) اوراق قرضه دولتی یا شرکتی را معامله میکند. این اوراق معمولاً ریسک کمتری نسبت به سهام دارند و سود ثابت ارائه میدهند. اوراق بدهی مانند اوراق مشارکت یا اسناد خزانه اسلامی، ابزارهایی هستند که سود مشخص و زمان سررسید معین دارند. این تریدرها بر عوامل مانند نرخ بهره، اعتبار صادرکننده و شرایط اقتصادی متمرکز هستند.
تریدر مشتقه
در معاملات مشتقه (Derivatives Trading)، تریدر با ابزارهایی مانند قراردادهای آتی (Futures) و اختیار معامله (Options) سر و کار دارد. این معاملات مبتنی بر پیشبینی قیمت داراییهای پایه هستند و ریسک بالاتری نسبت به سهام دارند، اما در عوض، امکان سودآوری بیشتری نیز فراهم میکنند. این ترید برای پوشش ریسک یا سفتهبازی استفاده میشود و نیاز به درک عمیق از دارایی پایه و مدیریت ریسک در ترید دارد.
فارکس تریدر
بازار ارزهای خارجی (Foreign Exchange) جایی است که یک فارکس تریدر (Forex Trader) در آن فعال است و جفتارزهایی مانند EUR/USD، USD/JPY یا GBP/USD را معامله میکند. دلایلی مثل حجم معاملات بالا (بیش از ۶ تریلیون دلار روزانه)، نقدینگی زیاد و فعالیت ۲۴ ساعته در ۵ روز هفته باعث شده این بازار برای تریدرهای بسیاری جذاب باشد.
تریدرهای فارکس از تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال و اخبار اقتصادی برای پیشبینی تغییرات نرخ ارز استفاده میکنند و اغلب از اهرم (Leverage) برای افزایش سود (یا زیان) بهره میبرند. همچنین یک تریدر فارکس نیاز دارد که با مفاهیمی مانند پیپ (Pip)، لات (Lot) و اسپرد (Spread) آشنا باشد و از مدیریت ریسک در ترید برای محافظت از سرمایه خود استفاده کند.
انواع روشهای ترید در فارکس
در جدول زیر انواع روشهای ترید در فارکس فهرست شدهاند:
| روش | توضیحات تکمیلی | نوع تریدر |
| اسکالپینگ (Scalping) | معاملات سریع در چند ثانیه یا دقیقه برای سودهای کوچک از نوسانات جزئی | تریدرهای حرفهای با تمرکز بالا |
| تردینگ روزانه (Day Traiding) | معاملات در یک روز بدون نگهداری پوزیشن برای شب. | تریدرهایی با زمان کافی برای پیگیری بازار |
| سوئینگ تریدینگ (Swing Trading) | باز نگه داشتن معاملات برای چند روز تا چند هفته برای استفاده از روندهای میانمدت. | تریدرهای میانمدت |
| پوزیشن تریدینگ (Position Trading) | معاملات بلندمدت که ممکن است هفتهها یا ماهها طول بکشد، با تمرکز بر روندهای کلان. | تریدرها و سرمایهگذاران صبور با دید بلندمدت |
| الگوریتمیک تریدینگ (Algo Trading) یا ترید خودکار | استفاده از رباتها یا الگوریتمها برای اجرای معاملات بر اساس استراتژیهای از پیش تعریفشده. | تریدرهای فنی و برنامهنویسها |
جمعبندی
ترید به معنای خرید و فروش داراییهای مالی با هدف کسب سود از نوسانات قیمت است و شغل تریدری حرفهای پویا اما پرریسک بوده و نیازمند دانش، مهارت و انضباط است. تریدرها در بازارهایی مانند ارزهای دیجیتال، فارکس و بورس فعالیت میکنند و از استراتژیهایی مانند اسکالپینگ، دی تریدینگ یا سوئینگ تریدینگ استفاده میکنند. موفقیت در این حرفه به تسلط بر تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال و مدیریت ریسک در ترید وابسته است. همچنین، ویژگیهای شخصیتی مانند صبر، کنترل احساسات و مسئولیتپذیری نقش کلیدی دارند. با وجود پتانسیل سود بالا، تریدری با چالشهایی مانند استرس، ریسک مالی و نیاز به یادگیری مداوم همراه است. برای موفقیت، تریدرها باید استراتژی مشخص، مزیت رقابتی و تعهد به آموزش داشته باشند.
نتیجهگیری کلی درباره ترید و تریدرها
در پایان باید گفت که شغل تریدری برای همه مناسب نیست! چرا که به صبر، نظم ذهنی، و پذیرش ریسک بالا نیاز دارد. اما برای کسانی که این مهارتها را در خود پرورش دهند، ترید میتواند به یکی از جذابترین و سودآورترین مسیرهای شغلی در دنیای مالی تبدیل شود. با وجود پتانسیل سود بالا، تریدری با ریسکهای مالی، استرس روانی و نیاز به یادگیری مداوم همراه است.
سوالات متداول
- ترید چیست؟
ترید یا معاملهگری به خرید و فروش داراییهای مالی مانند سهام، ارز دیجیتال، طلا یا جفتارزها با هدف کسب سود از نوسانات قیمت در بازههای زمانی مختلف گفته میشود.
- آیا ترید شغل محسوب میشود؟
بله، ترید یک شغل تماموقت برای بسیاری از افراد در سراسر دنیاست. با داشتن مهارت، سرمایه کافی و نظم ذهنی، میتوان از ترید درآمد پایدار کسب کرد.
- ترید چه تفاوتی با سرمایهگذاری دارد؟
ترید به خرید و فروش کوتاهمدت داراییهای مالی برای کسب سود از نوسانات قیمت اشاره دارد، در حالی که سرمایهگذاری بر نگهداری بلندمدت داراییها با هدف رشد ارزش متمرکز است. ترید معمولاً پرریسکتر است و نیاز به تحلیل فعال نیز دارد.
- مهمترین مهارتهای یک تریدر چیست؟
تحلیل بازار (تکنیکال و فاندامنتال)، مدیریت ریسک، صبر، کنترل احساسات و یادگیری مداوم
- بهترین بازار برای شروع ترید کدام است؟
برای مبتدیها، بازار ارز دیجیتال یا بورس میتواند نقطه شروع خوبی باشد، زیرا دسترسی آسانتر و منابع آموزشی فراوانی دارد.
- آیا ترید درآمد ثابتی دارد؟
خیر. ترید شغلی با درآمد متغیر است. گاهی سود زیاد دارد و گاهی ممکن است زیانده باشد. مدیریت ریسک و پایبندی به استراتژی معاملاتی، کلید ثبات درآمدی در این حرفه است.
- آیا میتوان بدون سرمایه زیاد ترید را شروع کرد؟
بله، برخی صرافیها حتی امکان معاملات با مبلغ اندک را فراهم کردهاند. اما مهمتر از میزان سرمایه، یادگیری اصول ترید و کنترل ریسک است.
- بهترین زمان برای ترید در بازارهای مالی چه زمانی است؟
بهترین زمان ترید معمولاً وقتی است که حجم معاملات بالاست.
